ქიმიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი

 

onium compounds ონიუმის ნაერთები
  1. Cations (with their counter-ions) derived by addition of a hydron to a mononuclear parent hydride of the nitrogen, chalcogen and halogen families.

(H4N+) ammonium

(H3O+) oxonium

(H2F+) fluoronium

(H4P+) phosphonium

(H3S+) sulfonium

(H2Cl+) chloronium

(H4As+) arsonium

(H3Se+) selenonium

(H2Br+) bromonium

(H4Sb+) stibonium

(H3Te+) telluronium

(H2I+) iodonium

(H4Bi+) bismuthonium

  1. Derivatives formed by substitution of the above parent ions by univalent groups. The number of substituted hydrogen atoms is, especially in the case of hydrocarbyl substituents, indicated by the adjectives primary, secondary, tertiary or quaternary. E.g. (Cl2F+) dichlorofluoronium, (CH3)2S+H dimethylsulfonium (a secondary sulfonium ion), Cl(CH3)3P+ chlorotrimethylphosphonium, (CH3CH2)4N+ tetraethylammonium (a quaternary ammonium ion).
  1. Derivatives formed by substitution of the above parent ions by groups having two or three free valencies on the same atom. Such derivatives are, where possible, designated by a specific class name. E.g. RC≡O+ hydrocarbylidyne oxonium ions, R2C=N+H2X iminium compounds, RC≡NH+ nitrilium ions.
  1. კატიონები (მათ საპირისპირო იონებთან ერთად), რომლებიც მიიღება აზოტის, ქალკოგენებისა და ჰალოგენების ერთბირთვიანი ჰიდრიდის მიერ ჰიდრონის მიერთებით.

(H4N+) ამონიუმი

(H3O+) ოქსონიუმი

(H2F+) ფთორონიუმი

(H4P+) ფოსფონიუმი

(H3S+) სულფონიუმი

(H2Cl+) ქლორონიუმი

(H4As+) არსონიუმი

(H3Se+) სელენონიუმი

(H2Br+) ბრომონიუმი

(H4Sb+) სტიბონიუმი

(H3Te+) ტელურინიუმი

(H2I+) იოდონიუმი

(H4Bi+) ბისმუტონიუმი

  1. წარმოებულები, რომლებიც წარმოიქმნება ზემოაღნიშნული საწყისი იონების ერთვალენტიანი ჯგუფებით ჩანაცვლებით. ჩანაცვლებული წყალბადის ატომების რაოდენობა, განსაკუთრებით ნახშირწყალბადოვანი ჩამნაცვლებლების შემთხვევაში, მიეთითება ზედსართავებით „პირველადი″, „მეორეული″, „მესამეული″ ან „მეოთხეული″. მაგალითად. (Cl2F+) დიქლორფთორონიუმი, (CH3)2S+H დიმეთილსულფონიუმი (მეორეული სულფონიუმის იონი), Cl(CH3)3P+ ქლორტრიმეთილფოსფონიუმი, (CH3CH2)4N+ ტეტრაეთილამონიუმი (ამონიუმის მეოთხეული იონი).
  1. წარმოებულები, რომლებიც წარმოიქმნება ზემოაღნიშნული საწყისი იონების ჩანაცვლებით ორი ან სამი თავისუფალი ვალენტობის მქონე ატომის შემცველი ჯგუფით. ასეთი წარმოებულები, სადაც შესაძლებელია, მიეთითება კონკრეტული კლასის სახელწოდებით. მაგ., RC≡O+ ჰიდროკარბილიდინოქსონიუმის იონები, R2C=N+H2X− იმინიუმის ნაერთები, RC≡NH+ ნიტრილის იონები.
See also: arsonium compounds | halonium ions | oxonium ions | phosphonium compounds | quaternary ammonium compounds | stibonium compounds | sulfonium compounds | ასევე იხილეთ: არსონიუმის ნაერთები | ჰალონიუმის იონები | ოქსონიუმის იონები | ფოსფონიუმის ნაერთები | მეოთხეული ამონიუმის ნაერთები | სტიბონიუმის ნაერთები | სულფონიუმის ნაერთები |
Source | წყარო:
  1. PAC, 1995, 67, 1307 (Glossary of class names of organic compounds and reactivity intermediates based on structure (IUPAC Recommendations 1995)) on page 1353
  2. PAC, 1994, 66, 1077 (Glossary of terms used in physical organic chemistry (IUPAC Recommendations 1994)) on page 1146